PONTOS

Voorgeschiedenis: de oude Grieken koloniseren de kust rondom de Zwarte Zee. Recente onderzoekingen tonen aan dat de eerste nederzettingen in en rondom Trebizonde teruggaan tot 7000 jaar voor Christus. Volgens de historicus Charles Texier zouden sommige Turani stammen uit Midden-Azië zijn geemigreerd rond 2000 v.C. De geschiedenis en het ontstaan van het Keizerrijk TREBIZONDE begint al omstreeks 1000 voor Christus toen Grieks sprekende Ioniërs uit het zuiden van Griekenland werden verdreven door binnenvallende Doriërs. De vluchtende Ioniërs zwierven uit over de kuststrook van de Egeïsche Zee en bouwden overal nederzettingen in Klein Azië (tegenwoordig Turkije genoemd) en schepten nieuwe of bezetten steden zoals Priene, Pergamon en de meest belangrijke van al: Miletië (Miletos). Omstreeks 700 voor Chr. begonnen kolonisten afkomstig uit Miletië nederzettingen en handelsposten uit te bouwen langs de kusten rondom de Zwarte Zee, en de migratie van de Egeïsche kuststroken begon. Strabo vermeld in zijn werk Geography dat de stad Sinope door Autolycos gesticht werd, die één van de Argonauten van Jason was, en dat Sinope veroverd werd door de Miletiërs. Van daaruit verspreidde de kolonisatie verder oostwaarts tot aan de grens van Colchis, het huidige Georgië. Hoedanook emigranten van Miletos vestigden zich in 855 v.C. in Sinope en keerden later (in 756 v.C.) terug met hun leider Iskiris en bouwden er een koloniale stad. Zij werden er door de locale bevolking zo gastvrij en zonder enig obstakel of incidenten onthaald, dat de kolonisten de hele regio Euksenios Pontos noemden, wat in feite betekent: de zee die vriendschap, gastvrijheid en geluk brengt. Van dan af werd Trebizonde (Trabzon) geregeerd door de koningen van Sinope (van origine uit Miletos) en het werd een zeer belangrijk handelscentrum dat snel evolueerde als deuropener naar Azië en Trebizonde gaf ook haar eigen munt uit.

Pontus aan de Zwarte Zee in Klein-Azië Tijdens de 6de eeuw v.C. veroverden de Perzen Klein-Azië. Wat later in de 4de eeuw v.C. toen het rijk van Alexander de Grote (356-323 v.C.) na diens dood in elkaar klapte, werd Trabzon overgelaten aan het Koninkrijk Pontus dat gesticht werd door een Perzisch edelman in Noord-Anatolia (280-66 v.C.). De meest zuidelijke kuststrook van de Zwarte Zee (vroeger Pontus Euxeinos genoemd) werd aldus de Pontos of Pontus geheten. Toch heeft Alexander de Grote nooit Trabzon kunnen veroveren en het koninkrijk Pontus werd al die tijd geregeerd door de Perzische satraap waarvan de belangrijkste ongetwijfeld de Parthische koning Mithradates VI was, die op zijn beurt in 66 v.C. het onderspit moest delven onder de Romeinse keizer Pompeius. Pontus, met de belangrijkste stad Trabzon, wordt opgeslokt door het Romeinse Rijk en werd deel van de Romeinse provincie (Thema) Galatië-Cappadocië genoemd. Trabzon werd een belangrijke uitvalsbasis voor de Romeinse campagne tegen de Perzen. Hiertoe wordt door de Romeinen in de 2de eeuw na Christus een haven gebouwd in Trabzon. Het oudste stadsdeel lag aan de andere kant van het fort, vandaar de oorsprong van haar naam uit het Grieks Trapeza of 'tafel'. Na de splitsing van het Romeinse Rijk in Oost en West circa 395 n.C., werd de hele regio overgelaten aan het Oost-Romeinse Rijk ook Byzantium genaamd en dat zal zo blijven tot aan de val van Konstantinopel (hoofdstad van Byzantium thans Istamboel geheten) door de Kruisvaarders in 1204 n.C. De krijgsheren van de Pontus werden aldus de bewakers van de meest oostelijke grenzen van Byzantium en de akrites (grenssoldaten) werden legendarisch. De meest beroemde van de Akritanen was de legendarische Digenis Akritas, wiens heldendaden beschreven werden in een episch heldendicht en in de oude volksmond verder leeft en dat tot op de dag van vandaag nog gezongen wordt door Pontische zangers. Vanuit Pontus verdedigden de Akritanen de grens tegen, of soms in alliantie met, de Georgiërs, Arabieren, Oguzen, Armeniërs, Alanen, Perzen, Koerden, Avaren en vele andere stammen uit de Kaukasus.